BAZA ZNANJA

Kurs: - Upper-Intermediate

Modul: Relative Clauses

Autor: prof. Gordana Matorkić

Naziv jedinice: Relative Clauses

RELATIVE CLAUSES (ODNOSNE (RELATIVNE) REČENICE)

Odnosne rečenice se dele na dve grupe: Odredbene odnosne rečenice (Defining relative clauses) i umetnute odnosne rečenice (Non-defining relative clauses).

DEFINING RELATIVE CLAUSES (ODREDBENE ODNOSNE REČENICE)

·         Odredbena odnosna rečenica (Defining relative clause) bliže određuje imenicu ili zamenicu na koju se odnosi. Ona se ne može izostaviti jer bez nje rečenica ili nema smisao ili ga menja.

The police have caught the thief who stole the jewels. (Policija je uhvatila lopova koji je ukrao dragulje)

who stole the jewels je odredbena odnosna rečenica (defining relative clause).

·          Ove rečenice počinju odnosnim zamenicama who, whose, whom, which, that.

·          Kada govorimo o ljudima, koristimo who ili that.

I talked to the man who won the race. Ili

I talked to the man that won the race. (Razgovarao sam sa čovekom koji je pobedio u trci.)

·          Kada govorimo o stvarima ili životinjama koristimo which ili that.

I liked the car which my father bought. Ili

I liked the car that my father bought. (Svideo mi se auto koji je kupio moj otac)

·          Kada odnosna zamenica menja prisvojnu zamenicu (his, her, their...) koristimo whose (čiji, čija, čije)

Marko is the boy whose parents live in our neighbouhood. (Marko je dečak čiji roditelji žive u našem kraju.)

·          Odnosne zamenice who, that i which mogu biti subjekat ili objekat odnosne rečenice.

Npr. u rečenici

I talked to the man who won the race, who je subjekat

ili u rečenici

That is the dog that attacked me, that je takođe subjekat rečenice.

Međutim, u rečenici

The letter which she sent me was nice, which je objekat

Ili u rečenici

The man that I met yesterday was very kind, that je takođe objekat.

·          Kada je odnosna zamenica objekat rečenice ona se može izostaviti.

The man that I met yesterday was very kind = The man I met yesteday was very kind.

The letter which she sent me was nice. = The letter she sent me was nice.

·          Whom se koristi umesto who ili that kada predstavlja objekat, pa se može reći i

The man whom I met yesterday was very kind.

Zamenica whom se retko koristi u govornom jeziku.

·          Odredbene odnosne rečenice se ne odvajaju zarezom od glavne rečenice.

That se ne može upotrebiti iza predloga.

This is the house (that/which) I paid a lot of money for. (Ovo je kuća za koju sam dao puno novca.)

This is the house for which I paid a lot of money. (Ovo je kuća za koju sam dao puno novca.)

NON-DEFINIG RELATIVE CLAUSES (UMETNUTE ODNOSNE REČENICE)

·          Umetnuta odnosna rečenica (Non-defining Relative Clause) daje dodatno obaveštenje o glavnoj rečenici koje nije bitno za značenje rečenice kao celine. Glavna rečenica bi i bez nje imala smisla.

Belgrade, which is the capital of Serbia, has about 2 milion inhabitants. (Beograd, koji je glavni grad Srbije, ima oko 2 miliona stanovnika)

which is the capital of Serbia je umetnuta odnosna rečenica (non-defining relative clause) i odvaja se zarezima od glavne rečenice.

·          Odnosne rečenice počinju odnosnim zamenicama who, which, whom, whose

·          U umetnutim odnosnim rečenicama za stvari i životinje, koristi se odnosna zamenica which (ali ne i that kao što je slučaj sa odredbenim odnosnim rečenicam.)

Mary gave the book, which she had already read, to her best friend. (Meri je knjigu, koju je već bila pročitala, dala svojoj najboljoj drugarici.)

·          U umetnutim odnosnim rečenicama za osobe koristimo odnosnu zamenicu who (ali ne i that kao što je slučaj u odredbenim odnosnim rečenicama)

Ivo Andric, who was born in Travnik, was a great writer. (Ivo Andrić, koji je rođen u Travniku, bio je veliki pisac.)

·          U slučajevima kada je who objekat rečenice, umesto njega se može koristiti whom.

Milan, whom I saw yesterday, is today in London. (Milan, koga sam juče video, je danas u Londonu.)

Varijanta sa who

Milan, who I saw yesterday, is today in London.  je manje formalna i češće se koristi.

·          U značenju njegov (his), njen (her), njihov (their) koristimo whose.

Madonna, whose parents were born in Italy, is a famous American singer. (Madona, čiji su roditelji rođeni u Italiji, je poznata američka pevačica.)

·          Which se takođe može odnositi ne samo na reč iza koje stoji već i na čitavu rečenicu.

She gave me her watch as a present, which was very nice of her. (Dala mi je svoj sat na poklon, što je bilo veoma lepo od nje.)